დეცენტრალიზაცია
ინსტიტუციური მოწყობა
დეცენტრალიზაცია / დერეგულაცია
რეფორმის ერთერთი მიმართულებაა სისტემის დეცენტრალიზაცია და დერეგულაცია. იმის მაგივრად, რომ გადაწყვეტილებების უმეტესობა ცენტრალურ დონეზე მიიღებოდეს, პასუხისმგებლობები უნდა მაქსიმალურად განაწილდეს.
რეფორმის შედეგად:
- სკოლები გახდა მრავალ საკითხში თვითმართველი. სკოლა ირჩევს დირექტორს, სამეურვეო საბჭოს, განსაზღვრავს შინაგანაწესს და ბიუჯეტს. ასევე სკოლა სახელმწიფოს დაწესებულ ეროვნულ სასწავლო გეგმის ფარგლებში განსაზღვრავს თავის, უნიკალურ სკოლის პროგრამას.
- სკოლები ფინანსდება მოსწავლეების რაოდენობის მიხედვით. ამას ქვია per capita სისტემა (ამ სისტემას საქართველოში ვაუჩერულსაც ეძახიან იმის საჩვენებლად, რომ მოსწავლეს თავისი ფული მიაქვს იმ სკოლაში სადაც მას უნდა). ადრე, როცა ეს ასე არ იყო, სკოლას ჰქონდა მეტი დაფინანსება თუ ხელისუფლება მისი დირექციის მიმართ იყო კეთილგანწყობილი. გვერდიგვერდ არსებული სკოლები სხვადასხვაგვარად ფინანსდებოდა. დაფინანსება ხშირად იყო არჩევნებისას მანიპულაციის საგანი: ”მომეცი ხმა, თორემ ფულს არ ჩაგირიცხავ”, ან ”მეტს ჩაგირიცხავ თუ ხმას მომცემ”.
- განათლების სამინისტრომ თავისი ფუნქციები გადასცა ნახევრად დამოუკიდებელ ცენტრებს. მაგ. გამოცდებს გამოცდების ცენტრი ატარებს. სასწავლო გეგმებს, სასწავლო გეგმებისა და შეფასების ცენტრი წერს. სახელმძღვანელოებსაც ეს ცენტრი აფასებს. მასწავლებლების სტანდარტებს მასწავლებლების პროფესიული განვითარების ცენტრი წერს. სერტიფიცირებასაც ეს ცენტრი ატარებს გამოცდების ცენტრის დახმარებით. არსებობს აკრედიტაციის ცენტრი, რომელმაც სკოლების აკრედიტაცია უნდა ჩაატაროს. სამინისტრო განსაზღვრავს პოლიტიკას და წესებს და ამ პოლიტიკის შესაბამისად ეს ცენტრები უკვე მუშაობენ შინაარსზე. მაგ. სამინისტრო ამტკიცებს სახელმძღვანელოების გრიფირების წესს და უკვე სასწავლო გეგმების და შეფასების ცენტრი ამ წესზე დაყრდნობით აფასებს სახელმძღვანელოებს.
რეფორმის შედეგად:
- სკოლები გახდა მრავალ საკითხში თვითმართველი. სკოლა ირჩევს დირექტორს, სამეურვეო საბჭოს, განსაზღვრავს შინაგანაწესს და ბიუჯეტს. ასევე სკოლა სახელმწიფოს დაწესებულ ეროვნულ სასწავლო გეგმის ფარგლებში განსაზღვრავს თავის, უნიკალურ სკოლის პროგრამას.
- სკოლები ფინანსდება მოსწავლეების რაოდენობის მიხედვით. ამას ქვია per capita სისტემა (ამ სისტემას საქართველოში ვაუჩერულსაც ეძახიან იმის საჩვენებლად, რომ მოსწავლეს თავისი ფული მიაქვს იმ სკოლაში სადაც მას უნდა). ადრე, როცა ეს ასე არ იყო, სკოლას ჰქონდა მეტი დაფინანსება თუ ხელისუფლება მისი დირექციის მიმართ იყო კეთილგანწყობილი. გვერდიგვერდ არსებული სკოლები სხვადასხვაგვარად ფინანსდებოდა. დაფინანსება ხშირად იყო არჩევნებისას მანიპულაციის საგანი: ”მომეცი ხმა, თორემ ფულს არ ჩაგირიცხავ”, ან ”მეტს ჩაგირიცხავ თუ ხმას მომცემ”.
- განათლების სამინისტრომ თავისი ფუნქციები გადასცა ნახევრად დამოუკიდებელ ცენტრებს. მაგ. გამოცდებს გამოცდების ცენტრი ატარებს. სასწავლო გეგმებს, სასწავლო გეგმებისა და შეფასების ცენტრი წერს. სახელმძღვანელოებსაც ეს ცენტრი აფასებს. მასწავლებლების სტანდარტებს მასწავლებლების პროფესიული განვითარების ცენტრი წერს. სერტიფიცირებასაც ეს ცენტრი ატარებს გამოცდების ცენტრის დახმარებით. არსებობს აკრედიტაციის ცენტრი, რომელმაც სკოლების აკრედიტაცია უნდა ჩაატაროს. სამინისტრო განსაზღვრავს პოლიტიკას და წესებს და ამ პოლიტიკის შესაბამისად ეს ცენტრები უკვე მუშაობენ შინაარსზე. მაგ. სამინისტრო ამტკიცებს სახელმძღვანელოების გრიფირების წესს და უკვე სასწავლო გეგმების და შეფასების ცენტრი ამ წესზე დაყრდნობით აფასებს სახელმძღვანელოებს.
Post a Comment