განათლების ნათარგმნი, მაგრამ გამოუცემელი ბიბლიოთეკა

by April 07, 2012
ეროვნული სასწავლო გეგმებისა და შეფასების ცენტრმა, მსოფლიო ბანკის დახმარებით მოპოვებული იაპონიის მთავრობის გრანტის მეშვეობით, განათლების მიმართულებით 2009-2010 წლებში სამოცდაშვიდი ახალი სახელმძღვანელო თარგმნა.
სახელმძღვანელოები ეხება განათლების ფილოსოფიას, ფსიქოლოგიას, სოციოლოგიას, შეფასებას, სწავლებას, განათლების მართვას, წიგნიერების შესწავლას, მრავალენოვან განათლებას, სპეციალურ განათლებას და სხვ. ნათარგმნია განათლების სფეროსთვის მნიშვნელოვანი ავტორები: ჯონ დიუი, ალბერტ ბანდურა, ჰოვარდ გარდნერი, დევიდ პერკინსი, მაიკლ ფულანი, ლინდა დარლინგ ჰემონდი, დენიელ კორეტცი და სხვ.

სახელმძღვანელოების სრული ჩამონათვალის ნახვა შეგიძლიათ ამ ბმულზე

სახელმძღვანელოები თარგმნილია, რედაქტირებულია და დაკაბადონებულია. ტექნიკურად ეს გამომცემლობა დიოგენემ და გამომცემლობა საქართველოს მაცნემ განახორციელა. ეროვნულ სასწავლო გეგმებისა და შეფასების ცენტრმა, სადაც საჭირო იყო, ამ წიგნების უსასყიდლოდ გავრცელებისთვის საავტორო უფლებები შეისყიდა.  წიგნები სრულიად მზად არის დასაბეჭდად ან ელექტრონული ფორმით გასავრცელებლად. ამ სამუშაოში დახარჯულია დაახლოებით 500 000 USD.

სამწუხაროა, რომ  თითქის ორი წელია, რაც წიგნები მზად არის, მაგრამ ისინ ჯერ არ დაბეჭდილა ან ელექტრონულად არ გავრცელებულა. შესყიდულ საავტორო უფლებებს ვადა გასდის, რაც ნიშნავს, რომ შესაძლოა კიდევ ერთხელ გახდეს საჭირო ფულის დახარჯვა წიგნების გამოსაცემად. ასევე, ეროვნული სასწავლო გეგმებისა და შეფასების ცენტრი გაუქმდა. ამიტომ მნიშვნელოვანია, რომ ეხლა ეს პროცესი განათლებისა და მეცნიერების სამინისტრომ დაასრულოს.

ეს წიგნები მნიშვნელოვანია მასწავლებლებისთვის, განათლების სპეციალისტებისთვის, სხვადასხვა უნივერსიტეტში მყოფი განათლების მიმართულების სტუდენტებისთვის, რომლებიც სწავლობენ განათლების მართვის, კვლევის ან მასწავლებლის მომზადების პროგრამებზე. იმედია, განათლებისა და მეცნიერების სამინისტრო მალე დაიწყებს მათ გამოქვეყნებას.


10 ახალი პუბლიკაცია განათლების სფეროში

by April 06, 2012
ილიას სახელმწიფო უნივერსიტეტში 2009 წლის შემდეგ, კალიფორნიის, ლოს ანჟელესის უნივერსიტეტთან (UCLA) ერთად და USAID-ის დახმარებით, მიმდინარეობს განათლების ადმინისტრირების სამაგისტრო პროგრამის განვითარება. ამ პროგრამის ფარგლებში, ბევრ სხვა სიახლესთან ერთად ითარგმნა ცხრა წიგნი და მომზადდა ილიას სახელმწიფო უნივერსიტეტის აკადემიური სტილის სახელმძღვანელო. პუბლიკაციები შეირჩა ილიაუნის და UCLA უნივერსიტეტის პროფესორების მიერ. ამ სახელმძღვანელოებით მიმდინარეობს სწავლა სამაგისტრო პროგრამაზეც.

ეს პუბლიკაციებია:

1. კოჰენი, ლუის, ლოურენს მანიონი და ქეით მორისონი, კვლევის მეთოდები განათლებაში, 6-ე გამოცემა, თბილისი, USAID|EMP, 2012






2. გორტონი, რიჩარდ, ა., ჯუდი ა. ალსტონი და პეტრა ი. სნოუდერი, ლიდერობა და ადმინისტრირება სკოლაში, 7-ე გამოცემა, თბილისი, USAID|EMP, 2012





3. სერჯიოვანი, ტომას, ჯ., თეორიული ცოდნის პრაქტიკაში გააზრებული გამოყენების პერსპექტივა, 6-ე გამოცემა, თბილისი, USAID|EMP, 2012






4. ნორთჰაუზი, პიტერ, გ.,  ლიდერობა, თეორია და პრაქტიკა, 5-ე გამოცემა, თბილისი, USAID|EMP, 2012






5. ბოლმანი, ლი, ი. და ტერენს ი. დილი, ორგანიზაციების რიფრეიმინგი, მხატვრულობა, არჩევანი და ლიდერშიფი, 4-ე გამოცემა, თბილისი, USAID|EMP, 2012





6. ოუენსი, რობერტ, ჯ. და თომას ს. ვალესკი, ორგანიზაციული ქცევა განათლებაში, ლიდერობა და სკოლის რეფორმა, მეათე გამოცემა, თბილისი, USAID|EMP, 2012





7. ჰოი, უეინ, კ. და სესილ გ. მისკელი, განათლების სფეროს ადმინისტრირება, თეორია, პრაქტიკა, კვლევა,  თბილისი, USAID|EMP, 2012





8. თურაბიანი, ქეით, ლ., სახელმძღვანელო რეფერატების, თეზისების, და დისერტაციების ავტორებისთვის, ”ჩიკაგოს სტილი” სტუდენტებისა და მკვლევარებისთვის, 7-ე გამოცემა, თბილისი, USAID|EMP, 2012







უსაფრთხო სკოლა ამერიკაში

by January 30, 2012
დღეს ჩემი ბავშვები პირველად წავიდნენ ამერიკულ სკოლაში. ეს დაწყებითი სკოლაა, რომელიც სახელმწიფოსგან ფინანსდება და ამავდროულად აქვს მართვის ავტონომია. ასეთ სკოლებს აქ ჩარტერული სკოლები ჰქვია, რადგან მათ სახელმწიფოსთან სპეციალური ხელშეკრულება (ჩარტერი) აქვთ დადებული.
ამ სკოლაში ვერ ნახავთ დაცვას ან მანდატურს. სამაგიეროდ კარგად არის გაწერილი ქცევის წესები და მიღებულია უსაფრთხოების ზომები საგანგებო სიტუაციებთან დაკავშირებით.
სკოლის ტერიტორიაზე სწავლის დაწყებამდე, დასვენებებისას და სკოლის შემდეგ სპეციალურად შერჩეული მასწავლებლები აკვირდებიან ვითარებას და ეხმარებიან მოსწავლეებს ორგანიზებულ და სწორ ქცევაში.
ქცევის წესებში სხვა, ჩვენთვის უფრო ნაცნობი წესების გარდა წერია, რომ ბავშვები უნდა ცდილობდნენ, რომ თავიანთ თამაშებში ნებისმიერი სხვა მოსწავლე ჩართონ ვისაც ამის სურვილი გაუჩნდება. დისციპლინასთან დაკავშირებით ახსნილია, რომ სკოლა შემდეგ ზომებს მიმართავს:
  • პრობლემის გადაჭრა ზრდასრულის დახმარებით
  • სკოლის ეზოში გასვლის დროის გამოტოვება
  • რეფლექსიის დღიური წერა ან ზეპირად ბოდიშის მოხდა
  • მშობლებთან დაკავშირება
  • მასწავლებლებთან გასაუბრება
  • ადმინისტრაციული ჩარევა
უსაფრთხოების ზომებს შორის მნიშვნელოვანი განსხვავება ქართულ სკოლასთან არის ის, რომ საბუთების მიღებისას დეტალურად ჩაიწერეს მშობლების ტელეფონები, სახლის ნომრები და ასევე იმ შესაძლო ადამიანების ტელეფონის ნომრებივისაც შეიძლება საგანგებო ვითარებაში  მშობლების გარდა დაუკავშირდნენ. ასევე ჩაიწერეს იმ ადამიანების სახელები და გვარები, ვისაც აქვს უფლება სკოლიდან ბავშვი გაიყვანოს. 
სკოლაში მიგვატანინეს პატარა პაკეტი, სადაც მოთავსებულია პირველადი ჰიგიენის ნივთები, ფანარი და პეჩენიები. პაკეტში ასევე შედის მშობლების წერილი, რომელებსაც ისინი წერენ თავის შვილებს. ასევე იყო თხოვნა, რომ პაკეტში ჩაგვედო მშობლების ფოტოები. კომფორტის პაკეტს (ასე ეძახიან აქაურები) ის დანიშნულება აქვს, რომ მიწისძვრის ან ხანძრის შემთხვევაში თუ მოსწავლეების სწრაფი გახიზვნა იქნება აუცილებელი, ეს პაკეტი უნდა დაეხმაროს მათ სტრესის დაძლევაში. 
საიტზე დეტალურად არის განმარტებული ის, თუ როგორ მოიქცევა სკოლა ხანძრის ან მიწისძვრის შემთხვევაში და სად უნდა მიაკითხონ მშობლებმა ბავშვებს. 

სკოლების ბრენდირების გამჭვირვალება

by October 22, 2011
ბრენდირების ზოგად პრობლემებთან დაკავშირებით აქ შეგიძლიათ ამავე ბლოგის სხვა ნაწილში.

ეს ჩანაწერი ეხება განათლებისა და მეცნიერების სამინისტროს ინფორმაციას, რომ: ბრენდირება ჩატარდა; გამოვლინდა 10 საუკეთესო სკოლა.



ასევე გადავხედოთ სამინისტროს საიტზე არსებულ ინფორმაციას ბრენდირებული სკოლების შესახებ და შევეცადოთ დავადგინოთ თუ რა კრიტერიუმებით იხელმძღვანელა სამინისტრომ სკოლების შეფასებისას. რადგან განათლებისა და მეცნიერების მინისტრი ბრენდირების ერთერთ მთავარ მიზანს სისტემის გამჭვირვალებას ასახელებს, საინტერესოა თავად ბრენდირების სისტემა რამდენად გამჭვირვალეა.

ათ საუკეთესო სკოლას შორის დასახელდა 157-ე სკოლა. ამ სკოლამ 10 შესაძლო ვარსკვლავიდან 9 მოიპოვა.  ეს ამ სკოლის ერთადერთი მიღწევა არ არის 2011 წელს. სამინისტრომ ამ სკოლის დირექტორი 2011 წლის საუკეთესო დირექტორად დაასახელა.

შორენა ბუნტური ამ სკოლის დირექტორად ერთი წლის წინ დაინიშნა. ის 25 წლის იყო და მანამდე მუშაობდა სკოლის მანდატურად.

საინტერესო ამ ისტორიაში არის შემდეგი: როგორ მოახერხა გამოუცდელმა დირექტორმა, რომ ერთ წელიწადში ეჯობნა 2100-მდე სხვა დირექტორისთვის, ხოლო მის სკოლას ასევე დაახლოებით ამდენივე სკოლისთვის? ერთ წელიწადში სკოლის რადიკალურად შეცვლა და რადიკალურად უკეთესი შედეგების ჩვენება შეუძლებელია. თუ სკოლა საუკეთესოებს შორისაა, მაშინ რატომ მოხსნეს წინა დირექტორი და რატომ დანიშნეს აქ მანდატური?

შევადაროთ ორი სკოლა ერთმანეთს: ახალციხის 5-ე სკოლა და თბილისის 53-ე.
ჩანს, რომ ზოგიერთი პარამეტრით 5-ე სკოლა ჯობნის 53-ეს. მაგ. ავიღოთ ინფრასტრუქტურა. ახალციხის სკოლაში 56 კომპიუტერია, თბილისის "პრესტიჟულ" სკოლაში კი 38. არადა ახალციხის სკოლაში 1262 მოსწავლე სწავლობს, ხოლო თბილისის სკოლაში - 1720. თუ გავითვალისწინებთ იმას, რომ კომპიუტერებს სკოლებისთვის ძირითადად სახელმწიფო ყიდულობს მაშინ იბადება კითხვა, რატომ უყიდა სახელმწიფომ (ან თუნდაც დონორებმა) ახალციხის სკოლას უფრო მეტი კომპიუტერი ვიდრე თბილისისას?
იქნებ ეს პარამეტრი სულაც არ არის მნიშვნელოვანი თუ გავითვალისწინებთ იმას, რომ შესაძლოა 53-ე სკოლის უფრო მეტი მოსწავლე იყენებს კომპიუტერს განათლების პროცესში, რადგან მათ კომპიუტერები სახლში აქვთ?

შევხედოთ სხვა პარამეტრს. მაგ. 53-ე სკოლაში მასწავლებლების 26% აქვს გავლილი ტრენინგი, ახალციხისაში კი 33%. თუ გავითვალისწინებთ მასწავლებლების რაოდენობას, გამოდის, რომ 53-ეში 30 მასწავლებელს აქვს გავლილი ტრენინგი, ახალციხეში კი 32-ს.

შევხედოთ სპორტულ მიღწევებს. ახალციხის სკოლა სპორტულ შეჯიბრში პირველ სამ ადგილზე გავიდა. თბილისის სკოლა კი ვერ. თბილისისში 400-მდე სკოლაა, მთელს ახალციხის რაიონში კი 40-მდე. როგორ შეიძლება ამ ორი სკოლის ერთ შკალაზე ამ პარამეტრით შედარება?

53-ე სკოლას ყავს ოქროს მედალოსნები, ახალციხის სკოლას კი მხოლოდ ვერცხლის მედალოსნები. ახალციხის სკოლიდან უფრო მეტი პროცენტი ჩაირიცხა უმაღლესში,  53-ედან მეტმა აიღო გრანტი. თუმცა არ ვიცით ეს ერთიან ეროვნულ გამოცდებზე გასულების პროცენტია, თუ სკოლადამთავრებულების?

53-ე სკოლას აქვს 7 ვარსკვლავი და მისი დირექტორი მოხსნეს 2011 წლის ზაფხულში. ახალციხის სკოლას კი აქვს ორი ვარსკვლავით მეტი. რატომ?

ბრენდირებასთან დაკავშირებით ბევრი სხვა კითხვის დასმაც შეიძლება, მაგრამ ზოგიერთს პასუხი ისედაც გაეცემა თუ გავითვალისწინებთ იმას, რომ ზოგ სკოლაში დირექტორის ვინაობას გადამწყვეტი მნიშვნელობა აქვს. 157-ე სკოლაში დირექტორი მანდატურია. ახალციხის 5-ე სკოლაში კი შინაგან საქმეთა მინისტრის დედა.









სახელმძღვანელოების ფასების რეგულირების "წარმატების" შესახებ

by September 14, 2011
განათლებისა და მეცნიერების მინისტრმა 2011 წელს გრიფირების ახალი წესის შემოღებამდე დადო პირობა, რომ არცერთი ახალი გრიფირებული სახელმძღვანელო 2011-12 სასწავლო წელს 10 ლარზე მეტი არ ეღირებოდა. 2011-12 სასწავლო წლის დაწყების წინ მინისტრი კიდევ ერთხელ აცხადებს, რომ სახელმძღვანელოს ფასი 10 ლარს არ აღემატება. ეხლა კი ვნახოთ რა ღირს გამომცემლობა ინტელექტის მაგ. 3-ე, 4-ე, 5-ე კლასის მათემატიკის სახელმძღვანელოები. ისინი გაყოფილია 2 ნაწილად და ერთად საშუალოდ ღირს 16.5 ლარი. იხ. ილუსტრაციები ქვემოთ.
აქედან რამოდენიმე კითხვა:
ა) რამდენად ღირს სახელმწიფოსგან იმ ვალდებულების საკუთარ თავზე აღება, რისი განხორციელებაც არ შეუძლია?
ბ)  რა ზიანი მოაქვს განათლების რეფორმისთვის განათლებისა და მეცნიერების სამინისტროს მხრიდან მცდარი ინფორმაციის გავრცელებას?
გ) ყველა გამომცემლობას აქვს სახელმძღვანელოს 10 ლარზე მეტად გაყიდვის უფლება თუ მხოლოდ ზოგიერთს?




განათლების სამინისტროს პოლიტიკა - მივედით დიდაქტიკის პრინციპების გაფუჭებამდეც

by February 27, 2011


დიმიტრი შაშკინი
"მომავალი წლიდან ინგლისური ენის სწავლება I კლასიდან გახდება სავალდებულო. იმიტომ, ინგლიურ ენაში იქნება 12 დონე და შესაბამისად, 12 სახელმძღვანელო. მასწავლებლებს შესაძლებლობა ექნებათ მოსწავლეს მისი დონის შესაბამისი სახალმძღვანელოდან მისცენ დავალება. კლასები გაიყოფა ორ ნაწილად: ძლიერ და სუსტ ჯგუფებად. ეს საშუალებას იძლევა, არ დაიჩაგროს არც სუსტი და არც ნიჭიერი ბავშვი."

ეროვნული სასწავლო გეგმა
"მოსწავლეების დაყოფა სიძლიერის მიხედვით
დაუშვებელია მოსწავლეების განაწილება კლასებში აკადემიური მოსწრების   მიხედვით. ასევე დაუშვებელია, რომ საჯარო სკოლამ მიიღოს მხოლოდ სასკოლო მზაობით გამორჩეული ან მაღალი მოსწრების მქონე მოსწავლეები და სხვებს უარი უთხრას მიღებაზე.  სხვადასხვა ნიჭისა და უნარის,  ცოდნისა და შესაძლებლობის მქონე მოსწავლეები ერთმანეთს ავსებენ გაკვეთილებზე,  ეხმარებიან ერთმანეთს გამოცდილების შეძენაში,  შესაბამისად,  ისინი უკეთეს მოქალაქეებადაც ყალიბდებიან. "

ეს ჩანაწერი ეროვნულ სასწავლო გეგმაში არის 2004 წლიდან, როდესაც პირველი საპილოტე ვერსია გამოქვეყნდა და დღესაც მოქმედებს. შვიდი წელი განათლების სამინისტროს თანამშრომლები  უხსნიდნენ მასწავლებლებს რა არის სასარგებლო და რა არის საზიანო მოსწავლეებისთვის. დღეს როგორც ჩანს საჭიროა, მასწავლებლებმა სამინისტროს თანამშრომლებს აუხსნან იგივე. იხ. ქვემოთ ვიდეო

ახალი წიგნები ბუნებისმეტყველების სწავლების შესახებ

by February 05, 2011
გამომცემლობა National Academies Press 2010 წლის მკითხველთა არჩევანის მიხედვით ათი საუკეთესო წიგნი დაასახელა. აქედან ორი საბუნებისმეტყველო მეცნიერებების სკოლაში სწავლებას ეძღვნება:

ა) Surrounded by Science: Learning Science in Informal Environments წიგნი მოიცავს აღწერას იმ გზების, საშუალებების, კომპიუტერული სიმულაციებისა და სხვ. რომელთა გამოყენებითაც შესაძლებელია ბუნებისმეტყველების ეფექტურად და მეტი ინტერესით შესწავლა. 
წიგნი შეგიძლიათ უფასოდ გადმოწეროთ გამომცემლობის საიტიდან ან ქართული სერვერიდან. 

ამ წიგნში აღწერილია ის, თუ როგორ შეიძლება ჩავრთოთ მოსწავლეები ბუნებისმეტყველების სწავლებისას აღმოჩენების გზით სწავლაში. წიგნში აღწერილი სწავლება ეყრდნობა საინტერესო კონცეფციას, რომლის მიხედვითაც ბუნებისმეტყველების სწავლება მოიცავს ოთხ მიმართულებას: 1. სამეცნიერო განმარტებების გააზრება; 2. სამეცნიერო მტკიცებულებების გენერირება; 3. სამეცნიერო ცოდნაზე რეფლექსია; 4. მეცნიერებაში პროდუქტიული ჩართულობა. 
წიგნი შეგიძლიათ უფასოდ გადმოწეროთ გამომცემლობის საიტიდან ან ქართული სერვერიდან.
Simon Janashia. Powered by Blogger.