რეპეტიტორები, ანუ რატომ არ დადიან მოსწავლეები სკოლაში?

საზოგადოებაში გავრცელებულია აზრი, რომ დამამთავრებელი კლასების მოსწავლეების უმეტესობა იმიტომ არ დადის სკოლაში, რომ ისინი ემზადებიან უმაღლესის მისაღები გამოცდებისთვის. ეს მოსწავლეები დადიან რეპეტიტორებთან, რაც გვიჩვენებს იმას, რომ ისინი და მათი მშობლები უკმაყოფილო არიან სასკოლო განათლებით, რაც მათ აფიქრებინებს ალტერნატიული განათლების მიღებაზე. ხშირად გაიგებთ, რომ სკოლა არ აძლევს ბავშვს მაღალი ხარისხის განათლებას და შესაბამისად რეპეტიტორთან ნაკლის შევსება ხდება.
შევეცდები განვმარტო, თუ რა არის ამ შეხედულებაში სწორი და რა გულუბრყვილო და ზედაპირული ანალიზის პროდუქტი. აქვე თავიდანვე ვიტყვი, რომ რეპეტიტორების ორი ჯგუფი არსებობს, რომლებიც დაბალი კლასებიდანვე მუშაობენ ბავშვებთან და რომლებიც ბოლო კლასებში არიან აქტიურად ჩართული აბიტურიენტების მომზადებაში. ეს სტატია მხოლოდ მეორე ჯგუფს ეხება.

პირველი რაზეც შეიძლება დავფიქრდეთ ზედა დებულებებიდან გამომდინარე არის ის, თუ რამდენად დადის ან არ დადის ზედა კლასის მოსწავლეების უმეტესობა სკოლაში? ამ კითხვაზე პასუხისას შეიძლება დავფიქრდეთ იმაზე, რომ მე-11 და მე-12 კლასებში საქართველოში თითოეულ კლასში 60,000-მდე მოსწავლე სწავლობს. თუ დავუშვებთ, რომ მათი უმეტესობა არ დადის სკოლაში იმის გამო, რომ მისაღები გამოცდებისთვის ემზადება ეს უნდა ნიშნავდეს იმას, რომ 60,000-ი მოსწავლის უმეტესობა, აბიტურიენტია. გადავხედოთ სტატისტიკას.

თუ დავაკვირდებით, დავინახავთ ორ საინტერესო რამეს. პირველი: რომ სულაც არ არის სკოლის დამამთავრებელი კლასის მოსწავლეების უმეტესობა აბიტურიენტი. უმაღლესში მოხვედრას პირველივე წელს სკოლის დამთავრების შემდეგ ერთიანი ეროვნული გამოცდებით ამ წლებში (და ეს წლები ყველაზე რეპრეზენტატულია ალბათ)ცდილობს მოსწავლეების დაახლოებით ნახევარი.
მეორე ძალიან მნიშვნელოვანი ინფორმაცია, რასაც ეს ცხრილი გვაწვდის არის ის, რომ სკოლის მოსწავლეთა დამამთავრებელი კლასის მხოლოდ 20-25% ხვდება უმაღლესში პირველივე წელს. ანუ ყოველ 60 მოსწავლეში, მხოლოდ 30-მდეა აბიტურიენტი, ხოლო აქედან საშუალოდ მხოლოდ 15 აგრძელებს უმაღლესში სწავლას. ჩაბარებულების რაოდენობის მნიშვნელობაზე ქვევით ვისაუბრებ. მანამდე კი შეგვიძლია დავასკვნათ, რომ თუ საქართველოს მოსწავლეთა უმრავლესობა დამამთავრებელ კლასში სკოლაში არ დადის, ეს იმის გამო არ არის, რომ უმრავლესობა აბიტურიენტია. როდესაც ასეთ რამეს აღმოაჩენ, შეიძლება ეჭვიც კი გაუჩნდეს ადამიანს, აცდენს კი უმრავლესობა სკოლას ბოლო კლასებში, მიუხედავად იმის არის ის აბიტურიენტი თუ არა? ხომ შეიძლება ისეთებიც აცდენდნენ სკოლას, რომლებიც არ ემზადებიან უმაღლესისთვის. ხომ შეიძლება, რომ ესეთები არა რეპეტიტორებთან არამედ ინტერნეტ კაფეებში დადიან (მაგ. დუშეთის სკოლის მოსწავლეებმა როგორც მითხრეს), ეხმარებიან ოჯახებს, ან უბრალოდ არ დადიან სკოლაში იმიტომ, რომ მათთის ეს უინტერესოა ან ფინანსურ ხარჯებთან არის დაკავშირებული? სამწუხაროდ ამის შესახებ რაიმე სერიოზული კვლევა საქართველოში არ ჩატარებულა და პასუხიც ამის შესახებ უცნობია. რაც კი ნამდვილად ცნობილია არის შთაბეჭდილება, რომ არავინ არ დადის სკოლაში ბოლო კლასებში.
იქიდან გამომდინარე, რომ ასეთი შთაბეჭდილება არსებობს, შესაძლოა დავუშვათ, რომ პრობლემა მართლაც არსებობს. ანუ არსებობს მოსწავლეთა დიდი ჯგუფი (შეიძლება ეს არ იყოს უმრავლესობა), რომელიც სკოლის ნაცვლად ხშირად რეპეტიტორებთან დადის იმისთვის, რომ უკეთესი განათლება მიიღოს. ჩემი აზრით, ჩვეულებრივი საშუალო სტატისტიკური სკოლა გაცილებით უკეთესი განათლების მიღების საშუალებას იძლევა ვიდრე ჩვეულებრივ საშუალო სტატისტიკური რეპეტიტორთან. ამის დასაბუთება მარტივია და განპირობებულია ასევე საკმაოდ მარტივი მიზეზებით:
ა) რეპეტიტორის ფუნქცია (სახელიდან გამომდინარეც რომ ჩანს) არ არის განათლება არამედ გამეორებაა - ანუ ჩვენი ქვეყნის შემთხვევაში გამოცდებისთვის მომზადება. გამოცდა კი ჩვენს ქვეყანაში ქაღალდითა და კალმით ტარდება. ამ ინსტრუმენტებით კი პრაქტიკულად შეუძლებელია ისეთი საბაზისო უნარების შემოწმება, როგორიცაა მაგ. მეტყველება, ლიდერობა, ინტერპერსონალური კომუნიკაცია და სხვ.
ბ) რეპეტიტორების უმეტესობა მათი მუშაობის სპეციფიკიდან ვერ იყენებს განათლების იმ მეთოდებს, რომლებიც უკეთეს შედეგს იძლევა სწავლაში - მაგ. სოციალურ დასწავლას, კეთებით სწავლებასა და სხვ.
გ) რეპეტიტორებთან სწავლის მიზანი არ არის დამოკიდებულებების გამომუშავება და სოციალიზაცია.
დ) რეპეტიტორებს არ გააჩნიათ პასუხისმგებლობა რაიმე ინსტიტუციის მიმართ და რეალურად არც მათი მუშაობის შეფასება ხდება. ერთი შეხედვით ბაზარი არეგულირებს ამას, მაგრამ სინამდვილეში ქვეყნის მაშტაბით მხოლოდ რამოდენიმე ცნობილი რეპეტიტორი არსებობს, აბსოლუტური უმეტესობა კი სარგებლობს "მრევლის" კონტრაქტით მიუხედავად მისი წინა წლების წარმატების ნაკლებობისა. რეალურად მშობლებმა არ იციან, მაგ. რამდენმა წინა წლის აბიტურიენტმა ჩააბარა უმაღლესში წარმატებულად ამ რეპეტიტორთან სიარულის შედეგად.
სკოლა, როგორც ინსტიტუცია დღეს ზემოთაღწერილ პრობლემებს უკეთ აგვარებს ვიდრე რეპეტიტორი. მაშინ ჩნდება კითხვა, მაშინ რატომ გარბის მოსწავლეების ნაწილი რეპეტიტორებთან?
პასუხი ამ კითხვაზე ერთი წინადადებით შეიძლება გაეცეს შემდეგნაირად: დღეს ძალიან მაღალია რისკი, რომ სკოლის დამთავრების შემდეგ აბიტურიენტი, რომელსაც უმაღლესში უნდა მოხვედრა ამ ადგილს ვერ მოიპოვებს, ან ვერ მოხვდება მისთვის ყველაზე სასურველ ფაკულტეტზე.
იმას, რომ რისკი ძალიან მაღალია განაპირობებს შემდეგი ფაქტორები:
უმაღლესებში ადგილების რაოდენობის სიმცირე. როგორც ზემოთ ვნახეთ, უმაღლესების ადგილების რაოდენობა მკვეთრად ჩამორჩება მსურველების, ან პოტენციური მსურველების რაოდენობას. თუ იმასაც გავითვალისწინებთ, რომ მაგ. არსებული ადგილების ნახევარზე ნაკლებია ისეთი, სადაც მაღალია კონკურსი (მაგ. 3-ზე მეტი აბიტურიენტს სურს თითო ადგილის დაკავება) გამოჩნდება, რომ რეალურად ადგილების რაოდენობა, რომელზეც აბიტურიენტების უმრავლესობას სურს მოხვედრა კიდევ უფრო დაბალია.
გამოცდების სისტემის დაუხვეწაობა. აქ რამოდენიმე ფაქტორია გასათვალისწინებელი:
გამოცდების პროგრამა: ერთი მხრივ ის არ ემთხვევა სასკოლო პროგრამას და სცილდება მას. მეორე მხრივ (და ეს პრობლემა ჩემი აზრით კიდევ უფრო თვალსაჩინოა) ის მეთორმეტე კლასის ბოლოს მოითხოვს მაგ. მე-7, მე-8 და შემდეგი კლასების პროგრამის ცოდნას, რაც აიძულებს აბიტურიენტს მეთორმეტე კლასში დაიწყოს გადამეორება წინა კლასების პროგრამის. მაგ. ქართულის საგამოცდო პროგრამაში ნათქვამია, რომ მოსწავლემ უნდა იცოდეს "ხმელი წიფელი"
გამოცდებში წარმატების კრიტერიუმია, არა რაღაცის ცოდნა, არამედ რაღაცის ცოდნა სხვაზე უკეთესად. აბიტურიენტები ერთმანეთს ეჯიბრებიან, რაც ნიშნავს იმას, რომ რაც არ უნდა კარგი მასწავლებელი მყავდეს მე, არ არსებობს არანაირი გარანტია, რომ ჩემს კონკურენტს უკეთესი მასწავლებელი არ ყავს. სხვა სიტყვებით, რომ ვთქვათ აბიტურიენტი ვერანაირად ვერ აკონტროლებს თავის შედეგს, რადგან ის დამოკიდებულია სხვის შედეგებზე. შესაბამისად წინასწარ განჭვრეტა იმის, თუ რამდენად წარმატებული იქნები მისაღებ გამოცდებზე შეუძლებელია. ამასთან ერთად აბიტურიენტის წარმატებას განსაზღვრავს უამრავი სხვა მნიშვნელოვანი ფაქტორი: მაგ. ფაკულტეტების არჩევის ტაქტიკა, ტესტის დროს კონცენტრირების უნარი, კულტურული ფაქტორები და სხვ.
ჩასაბარებელი გამოცდების სიმრავლე - რაც უფრო მეტია გამოცდა, მით მეტია იმის ალბათობა, რომ სოციალურად დაუცველი მის ჩაბარებას ვერ შეძლებს (გარდა იმის, რომ უმაღლესში სწავლა შესაძლოა ძვირია ბევრისთვის, ასევე დასაშვებია, რომ მომზადების სიძვირის გამოა სწორედ ის, რომ ნახევარი სკოლადამთავრებულების არც ცდილობს ჩაბარებას). ერთი შეხედვით გამოცდების სიმრავლე წინაპირობაა იმის, რომ უფრო განათლებული ადამიანები მიდიან უმაღლესში, მაგრამ ეს მხოლოდ ერთი შეხედვითაა. იხ. საინტერესო კვლევა იმის შესახებ, უწყობს თუ არა ხელს ტესტირება ცოდნის ამაღლებას High-Stakes Testing, Uncertainty, and Student Learning)
გამოცდების ინტენსივობა: ტარდება წელიწადში მხოლოდ ერთხელ, რაც ამცირებს შეცდომების გამოსწორების შესაძლებლობას.
წარმოსახვითი წარმატების კრიტერიუმები: ის ადამიანები, რომლებსაც მშობელმა შესაძლოა რჩევით მიმართოს დაინტერესებულები არიან, რომ მათ წარმოსახვაში, გამოცდებზე მისაღწევი წარმატება დამოკიდებული იყოს რეპეტიტორთან სიარულში. რეპეტიტორების უმრავლესობა თავად სკოლის მასწავლებელია, რომელიც დაბალი შრომის ანაზღაურების გამო გაკვეთილების შემდეგ კერძოდ ამზადებს საკუთარ ან სხვა სკოლის მასწავლებლებს. შესაბამისად, მათ პირდაპირი ინტერესი აქვთ, რომ დაანახონ მშობლებს ის, თითქოს მათ გარეშე შეუძლებელი უმაღლესში ჩაბარება. ეს ის ჯგუფია, რომელსაც პრინციპში აწყობს, რომ უფროსკლასელები სკოლაში არ დადიან.
ამ რისკების მინიმალიზაციის გარეშე შეუძლებელი იქნება რეპეტიტორობის გავლენის შემცირება სკოლაზე და ამავდროულად სკოლის გავლენის გაძლიერება. მხოლოდ ეს არ იქნება საკმარისი. ანუ მხოლოდ მასწავლებლის ხელფასის მომატება, უმაღლესებში ადგილების გაზრდა და გამოცდების სისტემის იმგვარად შეცვლა, რომ ერთმანეთთან შეჯიბრის ნაცვლად მოსწავლეები ძირითადად დაწესებულ სტანდარტს შეეჯიბრონ არ იქნება საკმარისი. საჭიროა ასევე სკოლის მიღწევების გათვალისწინება სკოლის შემდგომაც. ეს გულისხმობს არა მხოლოდ სკოლის ნიშნების გათვალისწინებას, არამედ მოსწავლის აქტიურობასაც სხვადასხვა სოციალურ თუ აკადემიურ სფეროებში (კლუბები, კონკურსები, თვითმართველობა და სხვ.) თუმცა ამის მისაღწევად საჭიროა, რომ ამუშავდეს ზოგადსაგანმანათლებლო სისტემის ხარისხის უზრუნველყოფის მექანიზმები და მათ შორის ყველაზე მნიშვნელოვანი, სკოლების აკრედიტაცია. მანამდე ამ სისტემის ამუშავება გამოიწვევს სკოლებში კორუფციის აფეთქებას.

6 comments

Rusudan said...

კარგი სტატიაა. 17 წლის წინ დავამთავრე სკოლა და როგორც ვხვდები რეპეტიტორებთან დაკავშირებით ყველაფერი ძველებურადაა. თუმცა ერთს დავამატებ, მე დავდიოდი რეპეტიტორებთან ბოლო კლასში როცა ვიყავი, მაგრამ სკოლას არ ვაცდენდი (ვერ ვაცდენდი, სიმკაცრე იყო სკოლაში და მომზადების გამო სხვა სკოლაში გადასვლა არ მინდოდა, ორივე ესწრებოდა პრინციპში). მაშინაც და ეხლაც რეპეტიტორებთან დადიან ბავშვები: 1) მასწავლებლები აიძულებენ, რომ მოემზადონ. ამიტომ ცუდად ასწავლიან სკოლაში. 2) შეიძლება კარგი მასწავლებელი ყავს მოსწავლეს სკოლაში, მაგრამ არ აქვს თავდაჯერებულობა და რადგან მის ირგვლივ ყველა ემზდება, გონია რომ მასაც ჭირდება. 3) I და II პუნქტიც რომ გამოვრიცხოთ, ჩემ დროს ბოლო კლასის პროგრამა არ იყო ყველა წინა კლასის გამეორება. ცალკე პროგრამა იყო მე-11 კლასის, ამიტომ უნდა გაგეხსნებინა წინა კლასის პროგრამები და ამის სისტემურად გაკეთება, რეპეტიტორის დახმარებით იოლი იყო.

Anonymous said...

სიკო, დღეს აღმოვაჩინე შენი ბლოგი. ვფიქრობ, აქტიური პოპულარიზაციაა საჭირო, რომ მეტმა ადამიანმა წაიკითხოს და გამოეხმაუროს თემებს.

რას შეეხება რეპეტიტორების საკითხს, ცნობილია, რომ ეს განსაკუთრებით აწუხებთ ე.წ. ტრანზიციულ ქვეყნებს, რადგან განათლების ძველი სისტემა პოლიტიკურ რეჟიმთან ერთად შეიცვალა და ახლის შენება კუს ნაბიჯებითა და არც თუ იშვიათად უკანდახევებით მიმდინარეობს. რეპეტიტორობის გააქტიურება პირველ რიგში მიანიშნებს, რომ საჯარო სკოლებში სწავლების ხარისხი არც თუ ისე კარგია. გარდა უარყოფითი დამოკიდებულებისა, ხშირად საუბრობენ რეპეტოტორობის დადებით გავლენაზეც: 1. დამატებითი მეცადინეობა მოსწავლეს ცოდნის განმტკიცებაში ეხმარება, რაც ერთმნიშვნელოვნად კარგია. 2. განსაკუთრებით დაბალი შემოსავლის მქონე მასწავლებლებისათვის ხშირად თვითგადარჩენის საშუალებაა.

ჩვენს რელობაში რეპეტიტორობა ხშირად მახინჯ ფორმას იღებს და არც თუ იშვიათად კორუფციისა და უთანასწორობის წყაროდ იქცევა. ემზადება ის, ვისაც ფული აქვს, შესაბამისად ეს პრაქტიკა სოციალურ უთანასწორობას თესავს. ამიტომ სახელმწიფომ რაღაცნაირი რეგულაცია უნდა მოახდიონოს ამ პროცესის. ზოგიერთ ქვეყანაში, როგორც მახსოვს სახელმწოფომ რეპეტიტორებს კერძო ორგანიზაციის შექმნა და ლიცენზიის გავლა მოსთხოვა, შესაბამისად სახელმწიფომ გადასახადებიც აკრიფა. იაპონისა და სამხრეთ კორეაში ეს საკითხი ძალიან მწვავედ იდგა და დგას.

რეპეტოტორიბას კულტურული კუთხითაც უნდა განხილვა: ჩვენთან გარდამავალ ეტაპზე (90-იანი წლებიდან დღემდე) მშობელთა უმეტესობამ დაიჯერა, რომ კერძო მომზადების გარეშე მათი შვილი ფონს ვერ გავა და ახალ რეალობას ფეხს ვერ აუწყობს. და კიდევ რაც ძალიან მნიშვნელოვანია, რომ რეპეტიტორობის არსებობა აუფასურებს სკოლაში მიღებულ განათლებას, რადგან ისინი ვინც რეპეტოტორთან დადიან “ითვლებიან” უფრო პრივილეგირებულებად საზოგადოებაში.

ერთი კი ცხადია, რომ თითქმის ყველგან სადაც ეს საკითხი მწვავედ დგას, სახელმწიფოს არ სურს ამაზე ხმამაღლა ლაპარაკი, რადგან ამის საჯარო განხილვა საჯაროდვე აღიარებს 1. სკოლებში სწავლების დაბალ ხარისხს 2. მასწავლებელთა მწირი ანაზღაურების თემას წინ წამოსწევს.


ასე, რომ საკითხი მართლაც კომპლექსურია და ღრმად შესასწავლი. საქართველოში საჭიროა მისი ზოგად პოლიტიკურ, სოციალურ და ეკონომიკურ ჭრილში განხილვა. მივესალმები ამ თემაზე დისკუსიას და დიდი მადლობა, ეს საკითხი საჯარო სანსახილველ საგნად რომ გამოიტანე.

ნუცა

სიმონ ჯანაშია said...

ნუცა,
დიდი მადლობა საინტერესო კომენტარისთვის. მნიშვნელოვანი საკითხები წამოწიე: რეპეტიტორობის ეკონომიკური, კულტურული, საგანმანათლებლო და პოლიტიკური ასპექტების მხრივ.
გეთანხმები, რომ რეპეტიტორობა ახასიათებთ ტრანზიტიულ ქვეყნებს, მაგრამ ვერ დაგეთანხმები იმაში, რომ რეპეტიტორობა ტრანზიტიულობის შედეგია. ჩემი აზრით რეპეტიტორობის ძირითადი მიზეზეზებია მოთხოვნების არაადეკვატურობა, მაღალი რისკები, ალტერნატივების ნაკლებობა და არა განათლების ხარისხი.
ამის არგუმენტად შეგვიძლია მოვიყვანოთ რეპეტიტორობის მოცულობა მაგ. 1980-იან წლებში. როდესაც ზოგ ფაკულტეტზე მოსახვედრად ბევრი ხალხი ქირაობდა რეპეტიტორს, ზოგზე კი ნაკლები(მაგ. სამედიცინო და გეპეი.
რაც შეეხება კონტრ-მოტივაციას ამ საკითხების საჯაროდ განხილვის, არის კიდევ ერთი საკითხი, რაც სახელმწიფოსთვის არის მნიშვნელოვანი - იმის აღიარება, რომ ერთიან ეროვნულ გამოცდებს, რომელიც აღიარებულია, როგორც ერთერთი ყველაზე დიდი მიღწევა ასევე შეუძლია ზიანის მოტანა. ეს კი უნდა განიხილებოდეს უკვე განათლების პოლიტიკის ჭრილში - ანუ პოლიტიკა მაშინაა გამართული, თუ ერთი მიმართულებით მიღებული გადაწყვეტილება, მეორე მიმართულებას ზიანს არ აყენებს...
P.S. ერთი კითხვა - რომელი ნუცა... ? ჩემი ვარაუდით ნუცა ფ.?

Anonymous said...

უპირველესად, დიდი მადლობა გამოხმაურებისათვის, სიკო.
ვამბობდი, რომ ტრანტიზიულ ქვეყნებს განსაკუთრებით აწუხებთ რეპეტიტორობის საკითხი და არა იმას, რომ ეს პრობლემა ტრანზიტიულობის შედეგია, თუმცა სოციო-პოლიტიკურმა ვითარებამ გადამწყვეტი როლი ითამაშა იმაში, რომ ჩვენთან 90-იანი წლების შემდეგ რეპეტიტორობის ბუმი დადგა. რეპეტიტორობა აღმოჩნდა პასუხი მასწავლებლის სასაცილოდ მცირე ხელფასზე და დაბალ სოციალურ სტატუსზე, დანგრეულ სკოლაზე, უხარისხო სახელმძღვანელოზე, გადატვირთულ სასწავლო გეგმაზე.
ის გადაიქცა “გამოსავლად” და უნივერსიტეტში ჩაბარების “იმედად”. საბჭოეთის დროინდელი რეპეტიტორობა კიდევ ცალკე საკითხია და 90-იანი წლების რეპეტოტორობისაგან მნიშვნელოვნად განსხვავდება.

რაც შეეხება სხვა, არატრანზიტიულ ქვეყნებს, ცნობილია, რომ აზიაა ამ მხრივ საინტერესო. რეპეტიტორობა თითქმის კულტურის ნაწილია, ამიტომ სახელმწიფო ცდილობს რეპეტიტორობის რეგულაცია და კონტროლი მოახდინოს იმით, რომ ლეგალურად დაუშვას რეპეტოტორთა სკოლების არსებობა, მაგალითად ტაივანში, იაპონიაში და სინგაპურში (სახელმწიფოს მოგება ასეთი სკოლებიდან ყოველწლიურად მილიონებს სწვდება). საინტერესო მაგალითია სამხრეთ კორეა, სადაც 80-იან წლებში მთავრობამ იმ მასწავლებლებზე, რომლებიც საკუთარ ბავშვს მოამზადებდნენ, სანქციები დააწესა. ამას დიდი ამბოხი მოჰყვა მშობლებში, უკმაყოფილების ტალღამ 90-იან წლებში მთავრობას სანქციების შერბილებისაკენ უბიძგა (პოლიტიკურ საგნად გადაიქცა), მოგვიანებით კი საერთოდ გაუქმდა ყველანაირი სანქცია მასწავლებელზე, როგორც ადამინის უფლებების დარღვევა ☺.

ასე, რომ ეს საკითხი არა მხოლოდ ტრანზიციულ და განვითარებად ქვეყნებს, არამედ ინდუსტრიულ ქვეყნებსაც აწუხებთ. ამერიკასა და ევროპაშიც ხშირია რეპეტიტორობა და არც არავინ კრძალავს თუ ეთიკური ნორმები დაცულია. გააჩნია რომელ ქვეყანაში პრობლემა რამდენად მასშტაბურია და რა ფორმას იღებს.

აბსოლუტურად გეთანხმები განათლების პოლიტიკის თვალსაზრისით რაც თქვი. მეტიც, ამ თემის კრიტიკით ჩვენთან საზოგადოებრივ მხარდაჭერასაც ვერ მოიპოვებ, უმრავლესობას სჯერა, რომ ეს არის გზა საფუძვლიანი განათლების მიღებისა და დანანებითაც კი გეტყვიან, რომ “ფული რომ ჰქონოდათ, უკეთესად მოამზადებდნენ შვილებს”. ძნელია მათი დამოკიდებულება შეცვალო.


ვფიქრობ, რომ ამ მხრივ გრძელვადიანი საგანმანათლებლო პოლიტიკა გვჭირდება, რომ ეს საკითხი საქართველოში სხვა ყველაფერთან ერთად, ჩრდილოვანი ეკონომიკის მარადიულ ნაწილად არ დარჩეს. ამისთვის შეიძლება გადაიდგას შემდეგი ნაბიჯები: 1. საკითხის იგნორირებიდან მისი განხილვისაკენ უნდა წავიდეთ. 2. წამოვწიოთ ეთიკური მხარე. 3. წავახალისოთ სკოლის ფარგლებში დამატებითი სამეცადინო ჯგუფების შექმნა. 4. მაღალ კლასებში უნდა გაიზარდოს დასწრებაზე მოთხოვნა (ეხლა არ ვიცი, და მე რომ ვასწავლიდი სკოლაში 2003-2006 წლებში გაცდენა ერთ-ერთი სერიოზული პრობლემა იყო, რადგან ბავშვები კერძო მასწავლებელთან ემზადებოდნენ). 5. სწავლის ხარისხის გაუმჯობესებაზე, მასწავლებელთა პროფ. განვითარებაზე მუდმივად და არა ერთჯერადაც უნდა ვიზრუნოთ. 6. განათლებაზე სახელმწიფო დანახარჯები უნდა გაიზარდოს. 7. მასწავლებელთა ხელფასების მომატება არამექანიკურად უნდა მოხდეს.

კიდევ ერთი უარყოფითი მხარე რეპეტიტორობისა, რა სახითაც დღეს მეტწილად გავრცელებულია საქართველოში, ჩემი აზრით, ის არის, რომ ის ძალიან კონცენტრირებულია ტესტზე და დასწავლაზე, ეს კი გრძელვადიან პერსპექტივაში თაობებს დააჩლუნგებს და კრიტიკული აზროვნების/ანალიზის უნარს დაუქვეითებს.

საბოლოო ჯამში იმის თქმა მინდა, რომ ეს იმდენად რთული ფენომენია, რომ საკითხს ერთი ხელის დაკვრით ვერ გადაჭრი და არც გამოვა. დრო და სწორი პოლიტიკა სჭირდება. ოდესღაც რეპეტიტორებზე დამოკიდებულების კულტურიდან ხომ უნდა გამოვიდეთ.

სიკო, არ ვიცი შენ ნუცა ფ.-ში ვინ იგულისხმე, მე ნუცა კობახიძე ვარ ☺.

სიმონ ჯანაშია said...

მართალია ვერ გამოვიცანი, მაგრამ ინტუიცია სწორი მიმართულებით მქონდა. ნუცა ფ=ფრუიძეს :)

ბევრ რამეში გეთანხმები - ერთში კი განსაკუთრებით - მეტი ხალხი შემოვიერთოთ ბლოგზე :)

Ruso said...

rogorc vnaxe, es statia titqmis naxevari wlis win daiwera, tumca, mas mere didad sehcvlili araferia.
ai,ra mainteresebs:
rogorc maxsovs, sharshan am dros ( an zamtarshi) didi ambavi iyo maswavlebelta etikis kodeqwsis sheqmnaze, romelic, tavistavad, calke ganxilvis sagania da masze bevri sxvadasxva mosazreba da argumenti iyo. tumca, ertert muxls maswavleblebistvis unda aekrzala sakutari moswavleebis momzadeba. me roca siujeti gavakete, ganatlebis saministroshi mitxre, ert tveshi zalashi shevao es kodeqsio.
imis mere titqmis erti weli gavida.
rame xom ar icit am kodeqsis shesaxeb?

Simon Janashia. Powered by Blogger.